ορισμός του γνωστικού
Το γνωστικό επίθετο προέρχεται από τη λατινική λέξη cognoscere, που σημαίνει να γνωρίζεις. Στην ψυχολογία και την παιδαγωγική, αυτός ο όρος χρησιμοποιείται σε σχέση με την ικανότητα του ανθρώπου να μάθει και να αφομοιώσει τη γνώση.
Στον τομέα της ψυχολογίας
Από το 1950 και μετά, η ψυχολογία εγκατέλειψε τα αξιώματα συμπεριφοράς με βάση τροποποιήσεις συμπεριφοράς και ξεκίνησε μια νέα πορεία με γνωστικό ή γνωστικό προσανατολισμό. Αυτή η νέα τάση επικεντρώνεται στη γνώση των ψυχικών δραστηριοτήτων που παρεμβαίνουν στην αντίληψη, τη σκέψη ή τη μνήμη. Με αυτόν τον τρόπο, οι διανοητικές αναπαραστάσεις των ατόμων αναλύονται σε σχέση με βιολογικές, πολιτιστικές και κοινωνιολογικές πτυχές.
Για τον Jean Piaget, η γνωστική διαδικασία μάθησης ή η γνωστική θεωρία εστιάζει στην κατανόηση της σκέψης. Υπό αυτήν την έννοια, η σκέψη μας καθορίζει ποιες πεποιθήσεις και αξίες χειριζόμαστε στην καθημερινή μας ζωή.
Ο Piaget υποστηρίζει ότι η γνωστική ανάπτυξη λαμβάνει χώρα σε τέσσερις περιόδους: τον αισθητήρα κίνησης (έως δύο χρόνια), τον προ-λειτουργικό (από δύο έως επτά έτη), τον συγκεκριμένο χειρισμό (από επτά έως δώδεκα) και τον επίσημο λειτουργικό (από την εφηβεία). Αυτό σημαίνει ότι η πνευματική ανάπτυξη του παιδιού ξεκινά με τη χρήση των αισθήσεων και στη συνέχεια δημιουργούνται έννοιες σταδιακά.
Η πρόοδος της διάνοιας γίνεται επειδή ο άνθρωπος τείνει προς μια γνωστική ισορροπία. Με άλλα λόγια, αναζητούμε μια ψυχική ισορροπία στην οποία οι προσωπικές μας εμπειρίες συνδυάζονται με τα προηγούμενα πρότυπα που έχουμε αποκτήσει.
Ο γνωσιακός ή ο γνωσιακός περιλαμβάνει μια ολόκληρη σειρά θεωριών που μελετούν τον τρόπο επεξεργασίας, αποθήκευσης και ερμηνείας πληροφοριών στο μυαλό. Έτσι, ο στόχος αυτού του παραδείγματος είναι να γνωρίζει πώς το ανθρώπινο μυαλό είναι ικανό να σκέφτεται, να μαθαίνει και να ενεργεί.
Στον τομέα της παιδαγωγικής
Στη γνωστική παιδαγωγική, ο μαθητής συλλαμβάνεται ως κορυφαίος επεξεργαστής των πληροφοριών που αποκτά. Ταυτόχρονα, ο δάσκαλος πρέπει να είναι ο οργανωτής των πληροφοριών και ο οποίος διεγείρει τις δεξιότητες σκέψης για ουσιαστική μάθηση στον μαθητή.
Στο γνωστικό μοντέλο, διεκδικείται ο ρόλος του ατόμου στη μαθησιακή διαδικασία. Υπό αυτήν την έννοια, ο μαθητής πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στη μάθησή τους και, ταυτόχρονα, η μάθηση εξαρτάται από την προηγούμενη ανάπτυξη μιας σειράς ψυχικών δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν στην πρώιμη παιδική ηλικία.