ορισμός της αναγεννησιακής φιλοσοφίας
Η αναγεννησιακή φιλοσοφία πρέπει να πλαισιωθεί μέσα στις ιστορικές συντεταγμένες του 15ου και 17ου αιώνα στην Ευρώπη. Η αναγεννησιακή φιλοσοφία πρέπει να νοηθεί ως μια περίοδο μετάβασης μεταξύ του Μεσαίωνα και της Σύγχρονης Εποχής.
Το πνευματικό πλαίσιο της Αναγέννησης
Υπάρχουν πολλά γεγονότα που επιτρέπουν την ανανέωση της φιλοσοφίας της Αναγέννησης. Πρώτον, το ανθρωπιστικό ρεύμα ενθαρρύνει την ανάκαμψη του κλασικού ελληνικού πολιτισμού (ο όρος αναγέννηση αναφέρεται ακριβώς στο νέο πνευματικό μεγαλείο που εμπνέεται από τα κλασικά έργα του πολιτισμού και της επιστήμης της ελληνικής κλασικής περιόδου).
Από την άλλη πλευρά, η Προτεσταντική Μεταρρύθμιση προϋποθέτει κατακερματισμό της θρησκευτικής δύναμης. Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ανακάλυψη του Νέου Κόσμου παρείχε μια άλλη εικόνα της πραγματικότητας και την ανάγκη αντιμετώπισης νέων προκλήσεων (για παράδειγμα, στον τομέα της πλοήγησης). Η εμφάνιση της αστικής τάξης ως νέας κοινωνικής τάξης σήμαινε επίσης την ανανέωση των πολιτιστικών προσεγγίσεων. Και όλα αυτά συνοδεύονται από ένα νέο τεχνολογικό εργαλείο, το τυπογραφείο.
Τα κύρια χαρακτηριστικά της φιλοσοφίας της Αναγέννησης
Η επιστροφή στα κλασικά της Αναγέννησης έχει δύο πτυχές: τη μετάφραση κειμένων που είχαν ξεχαστεί για αιώνες και την ανάκαμψη της ελληνικής επιστήμης (ειδικά τις συνεισφορές των Αρχιμήδη, Πυθαγόρα και Ευκλείδη). Αυτή η αναγέννηση του κλασικού κόσμου ξεπέρασε το ενδιαφέρον για τον πολιτισμό και την επιστήμη, καθώς οι φιλόσοφοι της Αναγέννησης προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια τάξη βασισμένη στο ανθρώπινο ον ως τον κεντρικό άξονα (ανθρωποκεντρισμός) σε αντίθεση με τον μεσαιωνικό θεοκεντρισμό.
Οι φιλόσοφοι και οι ανθρωπιστές της Αναγέννησης καταλαβαίνουν ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του καλός, μια άποψη που έρχεται σε αντίθεση με την ιδέα του Χριστιανισμού για την αρχική αμαρτία.
Η φιγούρα του Θεού δεν θεωρείται πλέον ως ο άξονας όλης της πραγματικότητας, αλλά προκύπτουν νέες προσεγγίσεις. Υπό αυτή την έννοια, ο Giordano Bruno υπερασπίστηκε ένα πανθεϊσμό βασισμένο στο άπειρο του σύμπαντος και ο Νικολάς ντε Κούσα τόλμησε να αμφισβητήσει τη δυνατότητα γνώσης της φύσης του Θεού.
Οι αναγεννησιακοί φιλόσοφοι επικρίνουν τα μεσαιωνικά πνευματικά δόγματα, ειδικά τον Αριστοτελισμό που διαπέρασε όλες τις επιστημονικές γνώσεις.
Η ηλιοκεντρική άποψη του σύμπαντος που υποστηρίζει ο Κοπέρνικος και η νέα επιστημονική μέθοδος που υποστηρίζει ο Francis Bacon είναι δύο βασικά ζητήματα στο αναγεννησιακό παράδειγμα.
Τα αναγεννησιακά ιδανικά άνοιξαν το δρόμο για τη φιλοσοφία της σύγχρονης εποχής, στην οποία ο ανθρώπινος λόγος γίνεται ανεξάρτητος από την πίστη και η επιστήμη διαρθρώνεται όπως την καταλαβαίνουμε σήμερα.
Φωτογραφίες: iStock - Craig McCausland / lcodacci
