ορισμός της λειτουργικότητας
Η λέξη λειτουργικότητα ισχύει για διάφορους κλάδους και επιστήμες, όπως η κοινωνιολογία, η ψυχολογία ή η αρχιτεκτονική. Σε οποιονδήποτε από τους τομείς της, η έννοια της λειτουργικότητας είναι μια θεωρητική προσέγγιση που βασίζεται σε χρήσιμες και ρεαλιστικές αρχές και προοπτικές, δηλαδή, λειτουργική.
Η λειτουργικότητα στην κοινωνιολογία είναι μια γενική θεωρία της κοινωνικής πραγματικότητας
Από το 1930 και μετά, η κοινωνιολογία ως επιστημονική πειθαρχία εμπνεύστηκε από ένα νέο θεωρητικό παράδειγμα, τη λειτουργικότητα. Αυτό το ρεύμα καθοδηγείται από κοινωνιολόγους όπως ο Talcott Parsons και ο Robert Merton, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από στοχαστές όπως οι Durkheim, Comte ή Spencer.
Οι κύριες ιδέες του λειτουργικού κινήματος είναι οι ακόλουθες
1) η μελέτη της κοινωνικής πραγματικότητας ως παγκόσμιου συστήματος, δηλαδή, στο σύνολό της,
2) κάθε στοιχείο ή δομή του κοινωνικού συστήματος έχει μια συγκεκριμένη λειτουργία,
3) μια κοινωνία βρίσκεται σε μια ισορροπημένη κατάσταση όταν κάθε κοινωνική δομή συμβάλλει κάτι θετικό στη λειτουργία ολόκληρης της κοινωνίας και
4) η κοινωνία πρέπει να νοηθεί ως στρωματοποιημένη τάξη και με ιεραρχικό σύστημα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η έννοια της λειτουργίας στην κοινωνιολογία υιοθετήθηκε από έναν άλλο τομέα της γνώσης, τη βιολογία (οι ζωτικές διαδικασίες εκπληρώνουν μια λειτουργία και αυτή η ιδέα παρεκτάθηκε στη σφαίρα της κοινωνίας).
Η λειτουργικότητα στην ψυχολογία βασίζεται στην ιδέα της προσαρμογής του ατόμου στο περιβάλλον
Οι λειτουργικοί ψυχολόγοι αντιλαμβάνονται το ανθρώπινο μυαλό και τη συμπεριφορά από τις συγκεκριμένες λειτουργίες τους. Με άλλα λόγια, μια μορφή γνώσης ή συμπεριφοράς θα είναι βιώσιμη εφόσον είναι χρήσιμη. Έτσι, η λειτουργικότητα στην ψυχολογία έχει κατανοηθεί ως ρεαλιστική και χρηστική προσέγγιση.
Η λειτουργικότητα ως επιστημονικό παράδειγμα πρέπει να τοποθετηθεί στα τέλη του 19ου και στις αρχές του εικοστού αιώνα και οι κύριοι εκπρόσωποί της ήταν οι William James, Harvey A. Carr και James McKeen Cattell. Οι κεντρικές ιδέες αυτού του ρεύματος είναι οι εξής:
1) η ανθρώπινη συμπεριφορά πρέπει να γίνει κατανοητή ως μια λογική συνέπεια των μηχανισμών της φύσης (αυτή η ιδέα εμπνεύστηκε σαφώς από τις προσεγγίσεις του Δαρβίνου στη φυσική επιλογή και τον αγώνα για την επιβίωση του καταλληλότερου),
2) η ψυχολογία πρέπει να καθορίσει τη σχέση μεταξύ των βιολογικών παραγόντων του ατόμου και των ψυχικών διεργασιών του και
3) ο τύπος της ψυχικής διαδικασίας ενός ατόμου είναι αυτός που επιτρέπει την προσαρμογή του σε ένα κοινωνικό περιβάλλον.
Η λειτουργικότητα στην αρχιτεκτονική προσπαθεί να δώσει χρήσιμες απαντήσεις στις ανθρώπινες ανάγκες
Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο λειτουργισμός εμφανίστηκε ως απάντηση στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Εισήχθησαν νέα υλικά (για παράδειγμα, οπλισμένο σκυρόδεμα ή χάλυβα) και υιοθετήθηκαν χρηστικές προσεγγίσεις. Έτσι, το σημαντικό πράγμα στην κατασκευή ενός κτιρίου είναι η προώθηση πρακτικών και λειτουργικών ζητημάτων και όχι διακοσμητικών πτυχών. Οι κύριοι εκπρόσωποι είναι οι Walter και Le Corbusier.
Φωτογραφίες: iStock - FotoMaximum / cnythzl
