ορισμός του κοινωνικού ελέγχου
Όταν μιλάμε για κοινωνικό έλεγχο, αναφέρεται στην ομάδα κανόνων και κανονισμών διαφορετικών ειδών που θεσπίζονται ρητά ή έμμεσα από μια κοινωνία για τη διατήρηση της τάξης των ατόμων και επιτρέπουν την ανάπτυξη ενός οργανωμένου και ελεγχόμενου βιοτικού επιπέδου. Ο κοινωνικός έλεγχος μπορεί να υπάρχει με διαφορετικούς τρόπους, τόσο μέσω τυπικών όσο και άτυπων πρακτικών, μέσω κοινωνικά αποδεκτών κανονισμών και επίσης μέσω εξαναγκασμού του ίδιου ατόμου στον εαυτό του.
Ο στόχος του κοινωνικού ελέγχου είναι να διατηρηθούν οι κοινωνικές ομάδες σε μια τυπικά αποδεκτή σειρά με τέτοιο τρόπο ώστε να τηρούνται ορισμένοι βασικοί κανονισμοί που συμβάλλουν στη δημιουργία οργανωμένου και μη αντιφατικού τρόπου ζωής. Υπό αυτήν την έννοια, οι πιο σαφώς ορατοί κανονισμοί σχετικά με την ιδέα του κοινωνικού ελέγχου είναι εκείνοι που εκφράζονται μέσω νόμων, καταστατικών και επίσημων κανονισμών με τους οποίους όλα τα μέλη μιας κοινωνίας πρέπει να συμμορφώνονται με τον ίδιο τρόπο. Αυτά τα μέτρα δημιουργούνται και γίνονται αποδεκτά από ολόκληρη την κοινωνία, δεδομένου ότι έχουν καθοριστεί ρητά. Ο ρητός κοινωνικός έλεγχος μπορεί επίσης να σχετίζεται με πολιτικά συμφέροντα και την ακύρωση πολιτικών εκφράσεων διαφόρων ομάδων στην κοινωνία, αν και τέτοιες καταστάσεις μπορεί να εμπίπτουν στο πλαίσιο του σιωπηρού σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ωστόσο, ο κοινωνικός έλεγχος ασκείται επίσης μέσω ανεπίσημων μεθόδων που δεν χρειάζεται να καταστούν σαφείς και που μερικές φορές έχουν πολύ περισσότερη δύναμη από τις τυπικές μεθόδους. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε τον κοινωνικό έλεγχο που ασκούν οι θρησκείες, οι κοινωνικές ιεραρχίες, τα μέσα ενημέρωσης και η προπαγάνδα, οι ηθικοί κανόνες και άλλοι. Όλο αυτό το σύνολο των άτυπων κανόνων κοινωνικού ελέγχου επιδιώκει να δημιουργήσει στο άτομο την απόκτηση κοινωνικά εγκεκριμένων συμπεριφορών σε εθελοντική βάση. Συχνά, αυτές οι σιωπηρές προδιαγραφές κοινωνικού ελέγχου μπορεί να μην είναι απολύτως ηθικές, ειδικά όταν πρόκειται για προπαγάνδα και τη δύναμη ορισμένων διαφημιστικών μηνυμάτων.
Τέλος, ο κοινωνικός έλεγχος ασκείται επίσης από το ίδιο άτομο και εδώ είναι που ιδρύματα όπως η οικογένεια και η θρησκεία έχουν ιδιαίτερο βάρος. Αυτοί οι αυτοεπιβαλλόμενοι κανόνες κοινωνικού ελέγχου σχετίζονται έντονα με τη λογοκρισία ορισμένων στάσεων και σκέψεων και σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη υπερβολικά κατασταλτικών και αυτο λογοκριστικών προσωπικοτήτων.
