ορισμός του σκεπτικιστή
Λέμε ότι ένα άτομο είναι σκεπτικό όταν τείνει να αμφισβητεί την αλήθεια κάτι. Η στάση τους τείνει να υπακούει σε έναν τρόπο ύπαρξης, σύμφωνα με τον οποίο δεν είναι λογικό να αποδεχόμαστε κάτι αληθινό χωρίς επαρκή στοιχεία και ακόμη και με επαρκή στοιχεία και στοιχεία, ο σκεπτικιστής μπορεί να διατηρήσει τις ανησυχίες του για την αλήθεια. Αυτή η στάση είναι κάτι περισσότερο από μια τάση ιδιοσυγκρασίας, καθώς υπάρχει ένα πνευματικό και φιλοσοφικό ρεύμα που βασίζεται σε αμφιβολίες, σκεπτικισμό.
Σκέψεις για το σκεπτικισμό ως φιλοσοφική προσέγγιση
Το ετυμολογικά σκεπτικό προέρχεται από τα ελληνικά και κυριολεκτικά σημαίνει να εξετάσουμε προσεκτικά. Ως γενική προσέγγιση, ξεκινάμε από μια ιδέα: δεν υπάρχει απόλυτη γνώση για οτιδήποτε. Κατά συνέπεια, δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί κανένα κριτήριο ως τελικό και ασφαλές. Αυτό το σκεπτικό έγινε δεκτό από ορισμένους Έλληνες φιλόσοφους του αρχαίου κόσμου, ιδιαίτερα από τον Πύρρο. Υπήρξαν επίσης επικρίσεις για τη σκεπτικιστική θέση, καθώς δηλώθηκε ότι είναι μια αντιφατική ιδέα: εάν δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τίποτα, είμαστε ήδη σίγουροι για κάτι, δηλαδή, δεν είμαστε σίγουροι.
Στην ιστορία της φιλοσοφίας υπάρχουν δύο μεγάλα ρεύματα, το ένα δογματικό και το άλλο σκεπτικό. Ενώ ο δογματισμός επιδιώκει ορθολογική βεβαιότητα για κάποια πτυχή της πραγματικότητας, ο σκεπτικισμός εμφανίζεται ως ένα αντίθετο κίνημα. Κατά κάποιο τρόπο ο σκεπτικιστής στοχαστής προσπαθεί να αμφισβητήσει την υπερβολική εμπιστοσύνη του λόγου ή της πίστης.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα αντιπαλότητας μεταξύ των δύο θέσεων στην ιστορία της σκέψης: ένας Πλάτωνας που υπερασπίζεται την αλήθεια ενάντια σε ορισμένους σοφιστές που την αμφισβητούν ή τον ορθολογισμό που βασίζεται σε σταθερές αρχές λογικής που αντιμετωπίζει ο εμπειρισμός με ένα σκεπτικιστικό πνεύμα.
Οι σκεπτικιστές συχνά υποστηρίζουν το ακόλουθο επιχείρημα: εάν υπήρχαν σταθερές και σίγουρες γνώσεις, δεν θα υπήρχαν αλλαγές στο περιεχόμενο της γνώσης. Με άλλα λόγια, ο μετασχηματισμός της γνώσης είναι απόδειξη ότι δεν υπάρχει οριστική γνώση. Κατά συνέπεια, ο σκεπτικισμός αμφισβητεί την ίδια την ιδέα της αλήθειας. Αντιμέτωποι με αυτό το επιχείρημα, οι μη σκεπτικιστές υποστηρίζουν το αντίθετο: η αλλαγή της γνώσης υπακούει στη μόνιμη αναζήτηση της αλήθειας, οπότε υπάρχει μια αλήθεια.
Μερικοί στοχαστές έχουν τονίσει τη θετική πλευρά του σκεπτικισμού, θεωρώντας το ένα κίνημα που λειτουργεί ως τροχοπέδη σε οποιαδήποτε μορφή ιδεολογικού φανατισμού. Από την άλλη πλευρά, άλλοι υποστηρίζουν ότι η στάση της μόνιμης αμφιβολίας είναι πνευματικά ολέθρια, δεδομένου ότι είναι ανθρώπινα βολικό να πιστεύουμε σε κάτι και να έχουμε σταθερές πεποιθήσεις, διαφορετικά γινόμαστε άτομα που βυθίζονται σε αμφιβολίες και αδράνεια.
Φωτογραφία: iStock - shvili
