ορισμός του περιοδικού πεδίου
Ένα περιοδικό πεδίου είναι ένα έγγραφο, συνήθως ένα απλό σημειωματάριο, στο οποίο ένας ερευνητής καταγράφει σχετικά δεδομένα σχετικά με τον τόπο όπου συλλέγει πληροφορίες.
Ο όρος περιοδικό χρησιμοποιείται επειδή το έγγραφο που χρησιμοποιείται έχει μια λειτουργία παρόμοια με αυτήν ενός προσωπικού ημερολογίου. Η λέξη πεδίο χρησιμοποιείται επειδή οι εγγραφές περιοδικών γίνονται στο πλαίσιο της εργασίας πεδίου, δηλαδή, ένας τόπος όπου μια σειρά από εμπειρίες βιώνονται. Υπό αυτή την έννοια, ο όρος πεδίο μπορεί να αναφέρεται σε μια τάξη, έναν υπαίθριο χώρο, μια περιοχή ζούγκλας, έναν αστικό θύλακα και, τελικά, σε οποιονδήποτε ιστότοπο όπου διεξάγεται επιτόπια έρευνα.
Το περιοδικό πεδίου έχει συγκεκριμένο ρόλο στη διαδικασία έρευνας
Προβλέψιμα, ένας ζωολόγος, βοτανολόγος, ανθρωπολόγος ή αρχαιολόγος χρησιμοποιεί ένα περιοδικό πεδίου στις ερευνητικές του δραστηριότητες. Στο ημερολόγιο γράφουν όλα όσα θα αναλύσουν αργότερα στο συμβατικό χώρο εργασίας τους ή στο εργαστήριό τους.
Στο ημερολόγιο, συλλέγονται συγκεκριμένα δεδομένα, σχεδιάζονται καταστάσεις, δημιουργούνται σκίτσα, γράφονται ιδέες και, εν συντομία, πληροφορίες που μπορεί να σχετίζονται με την ερευνητική διαδικασία συλλαμβάνονται σε ένα φύλλο χαρτιού. Υπό αυτήν την έννοια, το ημερολόγιο πεδίου είναι ένα εργαλείο εργασίας για τους περισσότερους επιστήμονες που πρέπει να γνωρίζουν ένα μέρος άμεσα και όχι μόνο από θεωρητική άποψη. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αυτό το εργαλείο επιτρέπει τη διάγνωση του τι μελετάται, είτε πρόκειται για ομάδα ζώων, φυτών, αρχαιολογικών υπολειμμάτων είτε για ανθρώπινη ομάδα.
Η μη επιστημονική πτυχή ενός περιοδικού πεδίου
Δεν υπάρχει ενιαίο μοντέλο ημερολογίου πεδίου. Στην πραγματικότητα, κάθε ερευνητής μπορεί να το χρησιμοποιήσει με πολλούς τρόπους. Κανονικά η χρήση του προσανατολίζεται στην απόκτηση αυστηρά αντικειμενικών δεδομένων με επιστημονική αξία. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις σε αυτά τα σημειωματάρια ενσωματώνεται μια ολόκληρη σειρά υποκειμενικών ζητημάτων, ειδικά οι προσωπικές εντυπώσεις του ερευνητή.
Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι πολλά ερευνητικά έργα καταλήγουν να γίνουν λογοτεχνικά δοκίμια, στα οποία υποκειμενικά στοιχεία χρησιμεύουν για να εξωραΐσουν την αυστηρή έρευνα.
Το παράδειγμα των ημερολογίων του Charles Darwin
Ο Charles Darwin ήταν ο Άγγλος φυσιοδίφης που ανέπτυξε τη θεωρία της φυσικής επιλογής και είναι γνωστός ως ο πατέρας της θεωρίας της εξέλιξης. Για να επεξεργαστεί τη θεωρία του, ταξίδεψε για χρόνια σε διάφορα μέρη του πλανήτη.
Στο ταξίδι του, ο Ντάργουιν τήρησε ένα ημερολόγιο πεδίου (γνωστό και ως ημερολόγιο ταξιδιού) στο οποίο έγραψε μια σειρά αυστηρά επιστημονικών δεδομένων και, ταυτόχρονα, τις προσωπικές του εμπειρίες. Με αυτόν τον τρόπο, ο αναγνώστης του έργου του μπορεί να γνωρίζει τα θεωρητικά ζητήματα της επιστημονικής του προσέγγισης και το ιστορικό και προσωπικό πλαίσιο στο οποίο πραγματοποιήθηκε η έρευνα.
Στις αναφορές του, ο Δαρβίνος είναι φυσιοδίφης και ιστορικός, δηλαδή επιστήμονας που παρατηρεί τη φύση και, παράλληλα, χρονογράφος της εποχής του που σχολιάζει όλα όσα συμβαίνουν γύρω του.
Φωτογραφίες: iStock - jxfzsy / lechatnoir
