ορισμός του επιθέτου
Ένα επίθετο είναι μια μορφή επίθετου, συγκεκριμένα είναι ένα επεξηγηματικό επίθετο. Όπως κάθε άλλο επίθετο, τα επίθετα συμφωνούν ως προς το φύλο και τον αριθμό με τα ουσιαστικά που συνοδεύουν. Από την άλλη πλευρά, αυτά τα επεξηγηματικά επίθετα δηλώνουν μια ποιότητα που είναι ήδη χαρακτηριστική του ουσιαστικού, δηλαδή, το επίθετο παρέχει πληροφορίες για κάτι που ήδη περιέχεται στην ιδέα του ουσιαστικού. Η λειτουργία των επίθετων είναι να προσθέσει ένα συναισθηματικό στοιχείο στο ουσιαστικό, με τέτοιο τρόπο ώστε να τονίζουν τη σημασία του. Τα επίθετα είναι γενικά μέρος της ποιητικής γλώσσας. Το επεξηγηματικό επίθετο είναι ένα αναλώσιμο στοιχείο επικοινωνίας, καθώς δεν μεταβάλλει την έννοια του ουσιαστικού και απλώς συμπληρώνει και τονίζει.
Φροντίζοντας για την ετυμολογία της λέξης, το επίθετο προέρχεται από τα ελληνικά, συγκεκριμένα από τη λέξη επιθήτων, που σημαίνει προσθήκη ή προσθήκη.
Συγκεκριμένα παραδείγματα προτάσεων με επιθήματα
Στην πρόταση "το κρύο χειμώνα χιόνι" η λέξη κρύο είναι ένα επίθετο, καθώς αυτό το επίθετο δεν ενημερώνει για το χιόνι, καθώς είναι πάντα κρύο.
Στην πρόταση "Θυμάμαι το γλυκό μέλι της παιδικής μου ηλικίας" το επίθετο γλυκό είναι επίσης ένα επίθετο, αφού το μέλι είναι ήδη αναγκαστικά γλυκό. Από την άλλη πλευρά, αν είπε "έχουμε μια γλυκιά ήττα" το γλυκό δεν θα ήταν επίθετο, καθώς η ήττα δεν πρέπει να είναι γλυκιά (μπορεί να είναι πικρή, λυπημένη, επώδυνη κ.λπ.).
Στην πρόταση "το έντονο μπλε του ουρανού" μπορούμε να δούμε ότι το μπλε είναι ένα επίθετο, αλλά στην περίπτωση αυτή το επίθετο μπλε παρέχει πληροφορίες για τον ουρανό, καθώς ο ουρανός δεν έχει πάντα το ίδιο χρώμα (συνήθως είναι μπλε αλλά υπάρχουν παραλλαγές πολύ διαφορετικές χρωματικές).
Η χρήση των επίθετων στην ποιητική γλώσσα
Η ποίηση έχει τη δική της γλώσσα και για να επιτύχει μια μεγαλύτερη δημιουργική δύναμη οι ποιητές καταφεύγουν στις λεγόμενες φιγούρες. Ένα από αυτά είναι το επίθετο. Από λογοτεχνικής άποψης, το επίθετο είναι μια μορφή συσσώρευσης, δεδομένου ότι έχει σκοπό να ενισχύσει το νόημα αυτού που περιγράφεται.
Εάν σε έναν στίχο ο ποιητής αναφέρεται στο λευκό κρίνο, στα πράσινα λιβάδια, στον κρύο πάγο ή στα ακανθώδη βραχιόλια, είμαστε πριν από συγκεκριμένα παραδείγματα επιθέτων. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αυτή η μορφή επίθετου είναι σχεδόν αποκλειστική για την ποίηση, όπως συμβαίνει με άλλες ρητορικές μορφές. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε επιθέματα εκτός της ποίησης, όπως όταν λέμε "μια φρικτή μάχη" ή όταν αναφερόμαστε σε κάποιους ιστορικούς χαρακτήρες με μοναδικό χαρακτηριστικό που τους καθορίζει (Alejando Magno, Alfonso X el sabio ή Felipe the beautiful).
Φωτογραφία: iStock - SrdjanPav
